WSKAŹNIKI CHORÓB PRZYZĘBIA, WSKAŹNIKI PŁYKI I HIGIENY JAMY USTNEJ ORAZ WSAŹNIKI LECZENIA PERIODONTOLOGICZNEGO

Paradontoza, czyli choroba przyzębia jest obok próchnicy najczęściej występująca chorobą w jamie ustnej. Dlatego jej frekwencje i nasilenie oznacza się na pomocą wskaźników.

Zaliczamy do nich:

- wskaźnik oceny stanu zapalnego tkanek przyzębia i występowania płytki bakteryjnej np. GI, GSBI, P1I, API

- wskaźnik utraty tkanek przyzębia: CAL, PPD

- wskaźnik potrzeb leczenia periodontologicznego CPITN

GINGIVAL INDEX – GI wskaźnik dziąsłowy wg Löe

Dziąsło bada się przy czterech powierzchniach zębów. Suma wartości podzielona przez 4 daje wartość wskaźnika dla danego zęba.

0 – brak wizualnych cech zapalenia przyzębia

1 – nieznaczne zaczerwienie przy braku krwawienie podczas sondowanie

2 – obrzęk lub przerost dziąseł przy jednoczesnym krwawieniu

3 – wyraźnie zaznaczone zapalenie z tendencją do samoistnego krwawienia

GINCIVAL SULCUS BLEEDING INDEX – GSBI mod. wskaźnik krwawienia z kieszonki dziąsłowej wg Mühlemanna i Sona

Zmodyfikowany wskaźnik krwawienia z kieszonki dziąsłowej, ocena % krwawienia 15 sekund po zgłębnikowaniu

PLAQUE INDEX – P1I wskaźnik płytki nazębnej

Ocenia grubość płytki zalegającej przy brzegu dziąsłowym na 4 powierzchniach zębów, uzyskane wartości ze wszystkich powierzchni zęba sumuje się i dzieli przez 4

0 – brak płytki

1 – cienkie złogi uwidocznione po delikatnym przesuwaniu sondy

2 – złogi płytki widoczne gołym okiem

3 – gruba warstwa płytki wypełniającej przestrzeń międzyzębową

APPROXIMAL PLAQUE INDEX – API aproksymalny wskaźnik płytki

Ocena zalegającej płytki nazębnej w przestrzeniach międzyżebrowych, w kwadracie I i III od strony jamy ustnej właściwej, a w kwadracie II i IV od strony przedsionka

Wskaźnik oblicza się według wzoru:

API = suma przestrzeni międzyzębowych z płytką/suma wszystkich powierzchni x 100%

API < 25 % higiena optymalna

25%-39% higiena jamy ustnej w miarę dobra

40%-70% higiena jamy ustnej przeciętna, konieczna poprawa

API > 70% niewłaściwa higiena jamy ustnej

Albo

0 –brak płytki

1 – płytka obecna

CLINICAL ATTACHMENT LEVEL – CAL utrata przyczepu łącznotkankowego

Wskaźnik utraty przyczepu, czyli przestrzeni między połączeniem szkliwno – cementowym a przyczepem nabłonkowym. Oblicza się go jak % miejsc w przyzębiu z utratą przyczepu w stosunku do wszystkich badanych miejsc.

PROBING POCKET DEPTH – PPD głębokość kieszonek

Wskaźnik ocenia odległość pomiędzy brzegiem dziąsła, a dnem kieszonki dziąsłowej

COMMINITY PERIODONTAL INDEX FOR TREATMENT NEEDS – CPITN wskaźnik oceny periodontologicznych potrzeb leczniczych

Aby wykorzystać ten wskaźnik musimy jamie ustną podzielić na 6 części

17-14  13-23  24-27  34-37  43-47 (min 2 zęby w sekstancie, pojedyncze zęby wlicza się do sekstansu poprzedniego)

Badanie jest bezbolesne i wykonuje się je za pomocą sondy periodontologicznej zakończoną kulką.

Skala:

0 – zdrowe dziąsła

1 – krwawienie przy sondowaniu kieszonek, brak twardych złogów nazębnych

2 – głębokość kieszonki nie przekracza 3 mm, obecność twardych lub miękkich złogów nazębnych

3 – głębokość kieszonki znajduje się w przedziale 4 – 5 mm, obecność krwawienia przy sondowaniu

4 – głębokość kieszonki różna lub większa od 6 mm

Ocena potrzeb leczniczych:

TN 1 – 0 punktów dla każdego sekstantu, brak potrzeb leczniczych

TN 2 – 1 punkt dla przynajmniej jednego sekstantu, konieczne przeprowadzenie korekty higieny

TN 3 – 4 punkty dla przynajmniej jednego sekstantu, konieczne jest przeprowadzenie kompleksowego leczenia specjalistycznego

Na koniec warto wspomnieć o jeszcze jednym wskaźniku.

ORAL HYGININE INDEX – OHI wskaźnik higieny

Najczęściej stosuje się uproszczony wskaźnik OHI ograniczony do 6 zębów: 16,11,26,31,36,46. OHI składa się ze wskaźnika osadu i kamienia.

0 – brak osadu i kamienia

1 – osad lub kamień naddziąsłowy pokrywający do 1/3 powierzchni zęba

2 – osad lub kamień naddziąsłowy pokrywający więcej, niż 1/3, ale nie mniej niż 2/3 powierzchni zęba lub pojedyncze pasma kamienia poddziąsłowego

3 – osad lub kamień naddziąsłowy pokrywający więcej 2/3 powierzchni zęba lub grube pasma kamienia poddziąsłowego dookoła szyjki zęba

Wartości uzyskane dla jednego zęba sumuje się i dzieli przez liczbę badanych zębów. Zęby 16 i 26 badamy od strony policzkowej, zęby 36,46 – od językowej, a 31,11 od powierzchni wargowych.