ZESTAW PRZECIWWSTRZASOWY – czy jest konieczny?

Przeprowadzono ostatnio pełen proces przekształcenia praktyki zawodowej w podmiot leczniczy. Jak zawsze w tego typu zleceniach, lekarze mają mnóstwo pytań, w zasadzie o wszystko, nawet o to, co już sami teoretycznie powinni widzieć z racji prowadzonej wcześniej praktyki zawodowej. Nie mniej wolą mieć absolutną pewność tak co do prawa, jak i praktyki jego stosowania, pytając osobę specjalizującą się w tej dziedzinie. Założenie skądinąd słuszne i godne pochwały. I tak podczas ów współpracy przy powstawaniu podmiotu leczniczego, lekarz zapytał, czy zestaw przeciwwstrząsowy w gabinecie stomatologiczny jest wymagany przepisami prawa? Słowem: czy jest obowiązkowy ?

Zakładam, że wiesz, co to jest zestaw przeciwwstrząsowy. Jeżeli nie, to można opisać go, jako: zestaw produktów leczniczych, które mogą być doraźnie dostarczane przez lekarza lub lekarza dentystę w związku z udzielanym świadczeniem zdrowotnym w stanie zagrożenia życia człowieka celem jego ratowania

Cały spis produktów leczniczych wchodzących skład zestawu możesz znaleźć klikając w podany link. Skład zestawu jest uregulowany Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 12 stycznia 2011r. (Dz.U.2011.18.94).

Nie ma wątpliwości, że część przyjmowanych przez Ciebie bądź u Ciebie Pacjentów, to Pacjenci z tzw. podwyższonej grupy ryzyka. Alergie, choroba wieńcowa, cukrzyca, problemy z ciśnieniem, astma, epilepsja – to przecież niemal codzienne schorzenia osób w poczekalni każdego gabinetu.
Tym samym nagłe zagrożenie zdrowotne może pojawić się nieoczekiwanie u Pacjenta gabinetu stomatologicznego. Choć większość z nich ma charakter łagodny, jednakże niekiedy przebieg jest poważniejszych i może stanowić bezpośrednie zagrożenie życia, co wymaga bezzwłocznej interwencji lekarskiej ze strony personelu medycznego.

Choć według brytyjskich badań, aż 30% wszystkich niepożądanych epizodów chorobowych objawiających się w gabinetach stanowią przesłanki omdlenia, to niestety ale występują również: ataki serca, zawały mięśnia sercowego, zespoły wieńcowe, hipoglikemia, odczyny alergiczne czy odczyny anafilaktyczne. W tych właśnie momentach zestaw przeciwwstrząsowy jest często ratunkiem życia. W skład zestawu wchodzą bowiem produkty lecznicze, takie jak: adrenalina, dopamina, atropina, amidaron, hydrokortyzon, forosemid.

Zatem z punktu widzenia funkcjonowania placówki medycznej, jaką jest gabinet stomatologiczny, wydaję się, że zestaw przeciwwstrząsowy – przynajmniej w części produktów leczniczych – jest elementem niezbędnym. Trudno sobie bowiem wyobrazić, że w sytuacji typowych sytuacji w gabinecie zagrażających życiu (atak serca, czy atak astmy), pacjent nie może liczyć na pomoc.

Przepisy prawa nie ustanawiają jednak bezwzględnego obowiązku posiadania zestawu przeciwwstrząsowego.Co zatem z kontrolą organów? Czy i kto może kontrolować, skoro brak obowiązku? Na pewno zestawu – o ile się znajduje w gabinecie – nie mogą kontrolować organy sanitarne. Słowem – Sanepid nie ma prawa choćby zerkać na zestaw, a już na pewno kontrolować jego kompletność, czy daty ważności produktów leczniczych. Niestety, nie zawsze tak to wygląda….

A NFZ ? Tutaj odpowiedź jest podobna. W zarządzeniach Prezesa NFZ dot. warunków zawierania i realizacji umów w rodzaju leczenie stomatologiczne brak jest wymogu posiadania zestawu.
Takiego obowiązku nie kreuję również ustawa prawo farmaceutyczne, ustawa o świadczeniach ani rozporządzenie MZ w sprawie ogólnych warunków umów. Warto o tym pamiętać, bowiem nierzadko się zdarza, że podczas kontroli stomatologów, kontrolerzy Funduszu punkt po puncie odhaczają obecność produktów leczniczych wchodzących w skład zestawu. Takie działanie w sposób oczywisty nie znajduje oparcia w prawie, szczególnie że część produktów nie jest zwyczajnie dostępna dla lekarzy stomatologów.

Sylwia Drobik, Paulina Mintzberg-Wachowicz