Nieswoiste zapalenia jelit (IBD) są przewlekłymi zmianami
jelitowymi o nieznanej etiologii. Zarówno układ immunologiczny, czynniki
genetyczne, czy środowiskowe są zaangażowane w patogenezę choroby Leśniowskiego
– Crohna i wrzodziejącego zapalenia jelita grubego. Zapalenie jest końcowym etapem szlaku
patogenetycznego w nieswoistych zapaleniach jelit, kliniczne objawy i
występujące w nich zmiany morfologiczne są rezultatem aktywacji komórek
zapalnych – początkowo neutrofilów, później zaś komórek jednojądrowych.
Produkty tych komórek wywołują nieswoiste uszkodzenie tkanek. Zmiany
występujące we wrzodziejącym zapaleniu jelita dotyczą głównie błony śluzowej
jelita grubego, zaś zmiany w chorobie Leśniowskiego – Crohna mogą znajdować się
w dowolnym odcinku przewodu pokarmowego, z najczęstszą lokalizacją w końcowym
odcinku jelita krętego i bliższym odcinku okrężnicy.
OBJAWY W JAMIE USTNEJ Objawy w jamie ustnej mogą pojawić się nawet
kilka miesięcy przed zdiagnozowaniem i wystąpieniem choroby. Towarzyszą one
przede wszystkim w przebiegu choroby Leśniowskiego – Crohna . Według badań
Harty S. i wsp. zmiany w obrębie jamy ustnej dotykają 41,7% pacjentów, zaś w
badaniach Rechbergera A. i wsp. zaobserwowano je u 60% (12, 20). Dostępne źródła
naukowe nie podają częstości zmian w jamie ustnej w przebiegu colitis ulcerosa.
Może to wynikać z etiologii colitis ulcerosa, która ograniczona jest tylko do
błony śluzowej jelita grubego. W licznych doniesieniach wśród osób ze zmianami
w jamie ustnej w przebiegu choroby Crohna dominują mężczyźni w młodym wieku o
przewlekłym przebiegu schorzenia. U chorych na chorobę Crohna opisano
różnorodne zmiany w obrębie jamy ustnej. Zwraca uwagę fakt, iż zmiany te
makroskopowo są podobne do zmian stwierdzanych endoskopowo w jelitach:
podłużne, przewlekające się owrzodzenia, obrzęk, stwardnienie, obraz
„brukowanej” błony śluzowej z pseudopolipami . W jamie ustnej stwierdza się
przewlekły zapalny przerost błony śluzowej z obecnymi bujającymi zmianami
przerostowymi, przerostowe zapalenie dziąsła, obraz brukowanej błony śluzowej
policzków, zapalenie kącików warg, zapalenie ziarniniakowe czerwieni wargowej,
pękanie warg w linii pośrodkowej. Na błonie śluzowej można ponad to stwierdzić
nadżerki, owrzodzenia aftopodobne lub aftowe zapalenie jamy ustnej, które jest
najczęściej występującą zmianą (20% pacjentów z nieswoistym zapaleniem jelit ).
Wielu autorów zwraca uwagę, iż objawy choroby w układzie stomatognatycznym to
zaburzenia czynności stawu skroniowo – żuchwowego tj. zapalenie, zesztywnienie
i mioartropatie stawu żuchwy. U pacjentów z chorobą Crohna są jednak rzadsze
niż u chorych z colitis ulcerosa. Zmiany w jamie ustnej można podzielić na
swoiste i nieswoiste. Do zmian swoistych zalicza się: twarde zmiany przerostowe
błony śluzowej przedsionka jamy ustnej, ziarniniakowe zapalnie twarzy, obrzęk
warg, policzków, „brukowana błona śluzowa”. Zmiany nieswoiste to: przewlekłe
owrzodzenia, przewlekłe afty, zmiany zapalne w obrębie kącików warg, zaburzenia
smaku, liszaj płaski, powiększenie węzłów chłonnych
Część autorów zaobserwowało także zmiany w jakości wydzielania
śliny. U pacjentów z chorobą Crohna występuje większe stężenie białek,
nieorganicznych fosforanów, kwasu sialowego oraz wapnia w ślinie. Na powstanie
objawów nieswoistych największy wpływ mają: rodzaj żywienia, prowadzone
leczenie chirurgiczne, przyjmowane leki. Przy diagnozowaniu zmian w jamie
ustnej należy zwrócić szczególną uwagę na próchnicę zębów, która częściej
dotyka pacjentów z chorobą Crohna, zwłaszcza po resekcji fragmentu jelita.
Pacjenci często odczuwają pieczenie w jamie ustnej, zmiany w odczuwanym smaku,
nudności, wymioty, język często przyjmuje postać języka geograficznego
Sylwia
Drobik, Paulina Mintzberg-Wachowicz
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz